Think Tank #23 – Brussel: een armennecropool?

Met Gabor Tverdota, research fellow bij ARC ASBL.

In de strijd tegen extreme armoede wordt vaak het concept van de menselijke waardigheid als een verenigende en richtinggevende algemene noemer gemobiliseerd. De onwaardigheid van bepaalde situaties en personen is een nieuwe maatstaf geworden in het sociale bewustzijn (van de herinneringsplicht tot dierenmishandeling). Maatstaf die echter weinig gebruikt wordt in het kader van extreme armoede. Zou dat te verklaren zijn doordat extreme armoede een dagelijkse onwaardigheid te zien geeft die minder spectaculair is dan verhalen over folteringen of ontsnappingen uit concentratiekampen, terwijl ze niet minder destructief is?

Deze dagelijkse onwaardigheid van extreme armoede is het product en/of gevolg van het beleid van de overheid ten aanzien van deze bevolkingsgroep: wat sinds Foucault biopolitiek getermd wordt. De keerzijde hiervan, de thanatopolitiek, betreft de dispositief dat het doden van ongewenste en/of gevaarlijke bevolkingsgroepen organiseert, zodat de Staat zijn eigen overlevingskansen en/of reproductie veilig stelt. Maar een degelijke beschrijving van deze dagelijkse onwaardigheid vraagt nog om een derde begrip: de necropolitiek (concept van Norman Ajari), concept dat specifiek verwijst naar het beheer van de ruimte van het onwaardige. Deze ruimte hoort noch bij het leven, noch bij de dood, maar situeert zich tussen de twee in. De productie van deze tussenruimte is het doel van de necropolitiek, met dispositieven en instellingen de onleefbare levensomstandigheden creëren, waarin leven en dood bijna niet te onderscheiden zijn.

Elk jaar ziet Brussel het aantal mensen in armoede stijgen, die van de ene ruimte naar de andere een beeld geven van de necropolitiek van de Staat. Wat kan een analyse van Brussel als armennecropool opleveren? Hoe kan op basis hiervan het probleem van de waardigheid opnieuw bedacht worden?

Wat moeten we denken van een Staat die levende doden produceert? Dat is de probleemstelling van deze Think Tank.

Dinsdag 18 juli 2017 van 12u tot 14u
Bij DoucheFLUX, Veeartsenstraat 84, 1070 Brussels.
Inschrijving wenselijk (sandwich aangeboden) : marionnicolas[at]hotmail.com